Juist voor die groep jongeren heeft Save the Children de methode Speaking Minds ontwikkeld. Wij zien Speaking Minds als een doeltreffende manier om jongeren meer bij beleidsvorming te betrekken en vroegen Willemijn de Koning en Marjolein Weidema van Save the Children om meer te vertellen over het ontstaan en gebruik van de methode.

Waarom hebben jullie Speaking Minds ontwikkeld?

‘De overheid vraagt van gemeenten om jongeren meer te betrekken bij beleidsvorming. Maar we zien in de praktijk dat gemeenten niet goed weten hoe ze dit moeten organiseren en dat praktisch opgeleide jongeren hier over het algemeen niet bij betrokken raken. Enerzijds omdat ze hier niet zo gauw zelf het initiatief in nemen. Anderzijds omdat bestuurders en overheden minder om hun mening vragen, of ze deze jongeren niet bereiken omdat de ambtelijke taal en de communicatiemiddelen ver van deze jongeren af staan’, leggen Willemijn en Marjolein uit. ‘Daarnaast worden praktisch opgeleide jongeren vaak niet serieus genomen, waardoor ze onzeker worden en zich afvragen of ze wel mee kunnen praten over onderwerpen. We horen soms letterlijk: ‘waarom zou ik mijn mening geven, want die doet er toch niet toe’. Met Speaking Minds willen we deze jongeren laten merken dat ook hun mening ertoe doet.’

Hoe werkt Speaking Minds?

‘We hebben de methodiek ontwikkeld in samenspraak met een gemeente en met jongeren. Daardoor weten we ook dat het voor deze doelgroep écht werkt’, benadrukken Willemijn en Marjolein. ‘Een gemeente die jongeren graag meer wil betrekken bij hun beleid, stelt samen met de jongeren een beleidsvraag op. Het is belangrijk dat de vraag zo concreet mogelijk is en dat deze aansluit bij de jongeren. Met behulp van gesprekken met andere jongeren, ervaringsdeskundigen, lokale instanties en de gemeente komen jongeren zelf met oplossingen. Tijdens de slotbijeenkomst presenteren zij hun advies aan de relevante wethouders en andere betrokkenen. Het traject van 6 tot 10 bijeenkomsten wordt afgesloten met een terugkoppelingsbijeenkomst waarin de gemeente en jongeren samenkomen om te bespreken wat er met de adviezen gedaan is.’

Kunnen jullie praktijkvoorbeelden geven?

‘We hebben Speaking Minds binnen een gemeente gebruikt rondom het thema armoede. Ook hier begonnen we met het verzamelen van informatie over het thema. Een ervaringsdeskundige kwam vertellen hoe het is om lang in armoede te leven. Aan de hand van bijvoorbeeld het spel ‘Over de streep’, zochten we antwoorden op vragen als: wat is armoede en wanneer is iemand arm? We gingen speeddaten met organisaties en instanties in die gemeente, die iets met het thema armoede te maken hebben. Denk aan Schuldhulpmaatje, en de Kleding- en de Voedselbank. Dat alles leverde veel kennis en inzichten op. Op basis hiervan bedachten de jongeren oplossingen die ze op een creatieve manier verwerkten tot een advies voor de gemeente.’

Kan Speaking Minds ook worden ingezet bij klimaatvraagstukken?

Willemijn en Marjolein knikken instemmend en reageren: ‘Binnenkort gaan we met een groep jongeren in Rijswijk, aan de slag met het bedenken van een CO₂-neutraal schoolgebouw. De gemeente wil van de jongeren graag weten hoe zo’n gebouw er volgens hen uit zou moeten zien en wat volgens hen belangrijk is. Verder hebben we vorig jaar vanuit Save the Children onderzocht wat het effect van klimaatverandering is op kinderen. Hieruit blijkt onder andere dat de klimaatcrisis direct gelinkt kan worden aan ongelijkheid. Met andere woorden, de minst bedeelden in onze samenleving (en wereldwijd) worden het hardst geraakt. Bovendien heeft de klimaatcrisis ook impact op kinderen en zij willen niet hulpeloos toekijken maar zelf in actie komen. Het is dus belangrijk dat de klimaatcrisis en de ongelijkheid systematisch aangepakt wordt omdat ze onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. En dat we investeren in, en luister naar kinderen.‘

Wat is de toegevoegde waarde van Speaking Minds?

‘Speaking Minds verkleint de kloof die er vaak is tussen praktijkopgeleide jongeren en de gemeente. Hierdoor krijgen de jongeren ook meer inzicht in wat de gemeente voor hen, en voor het gezin waar ze uit komen, kan doen. Daarnaast is het mooi om te zien dat de jongeren, die aanvankelijk niet staan te trappelen om met een project mee te doen, na de 3 of 4^e bijeenkomst mee willen blijven doen. Dan hebben ze inmiddels met allerlei mensen gesproken, weten ze meer over het onderwerp en voelen ze zich meer betrokken. Het is dus belangrijk om met jongeren in gesprek te blijven en ze te blijven informeren op manieren en via kanalen die bij hen passen. Tot slot is het vooral ook waardevol dat hun zelfvertrouwen groeit tijdens Speaking Minds, omdat ze zien dat hun mening ertoe doet!