Aan Stimuland vroegen ze om begeleiding en ondersteuning hierbij. De voorverkenningsfase is inmiddels afgerond. We gaan met Johan Warmelink (melkveehouder in Dalmsholte) en Stimulander Mijke Bloten in gesprek over hun ervaringen.

Om tafel voor meer invloed

‘We waren als boeren allemaal afzonderlijk al bezig met het probleem dat we te weinig water in dit gebied hebben. Tot het moment dat er een boer uit de buurt stopte, we kavels met elkaar gingen ruilen en ook in gesprek kwamen over de situatie rondom water’, herinnert Johan zich. ‘We vroegen ons af hoe het zit met de watervoorraad en hoe we ervoor zouden kunnen zorgen dat onze sloten niet altijd droog staan. Technisch gezien moet het toch mogelijk zijn om meer water in dit gebied te krijgen en bovendien is dat zowel goed voor de boer, als voor de natuur en het landschap’, benadrukt hij. Vanuit dit gemeenschappelijke belang en de wens om zelf meer invloed uit te kunnen oefenen, gingen de boeren met elkaar om tafel. In deze fase kwam Jan ten Tije, destijds projectmanager van Stimuland, in contact met de groep. Hij stelde voor, om bij de provincie Overijssel de subsidieregeling ‘Samenwerking (voor-)verkenningsfase Koploperprojecten PPLG’ aan te vragen waarmee de boeren aan de slag zouden kunnen en deze werd ook gekregen.

Situatie en opgaven in kaart brengen

Deze subsidie is bedoeld om te onderzoeken of het mogelijk is om samen tot een aanpak te komen om de PPLG-opgaven in het gebied te realiseren. De resultaten hiervan kunnen gebruikt worden om een provinciaal programma definitief te maken. Dit betekent ook dat er door de boeren niet alleen gekeken is naar de wateropgave in hun gebied, maar breder naar de PPLG-opgaven. In november 2023 ging de initiatiefgroep, bestaande uit vijf boeren, samen met de Stimulanders Mijke Bloten en Diane Stap hiermee van start. ‘We zijn begonnen met het goed in kaart brengen van de huidige situatie en de opgaven in het gebied. Omdat er in het gebied meerdere opgaven liggen die samenhangen met de omgeving in brede zin, was het belangrijk om de stakeholders in het gebied er ook bij te betrekken’, legt Mijke uit. ‘Daarom zijn we met de verschillende partijen als, Landschap Overijssel, waterschap Drents Overijsselse Delta, Vitens en de gemeenten Ommen en Dalfsen om tafel gegaan. We hebben nader kennisgemaakt, de vragen en opgaven met elkaar besproken en bij overlap hebben we gekeken of er samenwerking mogelijk is.’

Waterproblematiek wordt nu breder gedragen

Johan knikt instemmend en vult daar op aan: ‘We zijn met deze partijen nog nooit zo dicht bij elkaar geweest, als nu. Dat is wat mij betreft tot nu toe al de winst van dit proces en voor mijn gevoel is het dan ook nu of nooit om samen in actie te komen. In de afgelopen jaren hebben we meegewerkt aan allerlei projecten en geprobeerd om de problematiek bij verschillende partijen onder de aandacht te brengen, maar zonder écht resultaat. Het is goed om te merken dat we nu wel hebben bereikt dat de waterproblematiek breder gedragen wordt.’ Met de initiatiefgroep is de voorverkenningsfase afgerond, maar het is uiteindelijk de bedoeling dat ook de andere boeren in het gebied aanhaken. Mijke: ‘Deze boeren hebben we onder andere via een bijeenkomst al geïnformeerd over dit gebiedsproces en de aanpak. We hebben gezamenlijk de verschillende opgaven doorlopen en gekeken naar welke maatregelen er beschikbaar zijn en wat er nodig is om deze opgaven te realiseren. Ook is er gekeken naar welke partijen er bij betrokken kunnen worden, waar er kansen zijn voor samenwerking en welke acties vanuit de boeren zelf, of van anderen op dit moment mogelijk zijn.’

Waardevolle ondersteuning door Stimuland

De rapportage van deze voorverkenningsfase is klaar en verzonden naar de boeren en naar de provincie Overijssel. Johan kijkt tevreden terug op het proces dat ze als initiatiefgroep tot nu toe doorlopen hebben. ‘Ik vind het een mooie actieve groep, die wil aanpakken. We vullen elkaar aan, versterken elkaar en er zit goede energie in de groep. Verder was de ondersteuning en begeleiding van Stimuland voor ons heel waardevol. Wij weten als boeren heel goed hoe de watersituatie in ons gebied is, maar we weten minder goed hoe we bijvoorbeeld bij de provincie Overijssel aan moeten kloppen voor bepaalde zaken. Of we hebben er het geduld niet voor’, voegt hij er lachend aan toe. ‘Het was ook fijn dat Stimuland voor ons de subsidieregeling ‘Samenwerking (voor)verkenningsfase Koploperprojecten PPLG’ bij de provincie Overijssel heeft aangevraagd en dat we die ook gekregen hebben. Zelf kenden we deze subsidie niet en we zijn heel blij dat we deze toegekend hebben gekregen.’

Samen komen we verder

Mijke: ‘Tijdens de bijeenkomsten werd door de boeren zelf benoemd dat er wisselend vertrouwen is in dit proces en dat juist vertrouwen heel belangrijk is. Daarom is er door hen een lijst opgesteld met voorwaarden en kaders die ze graag met de provincie willen bespreken, voor ze een mogelijke vervolgfase in gaan.’ Zo is er bijvoorbeeld behoefte aan meer meetpunten en aan actuele meetpuntdata uit het gebied. Johan: ‘Het is voor ons belangrijk om door middel van metingen een objectief beeld te krijgen van de huidige situatie in dit gebied en dat op basis daarvan een nulpunt bepaald wordt. We hebben in de afgelopen jaren al veel maatregelen genomen om de stikstofuitstoot terug te dringen. We willen graag dat de overheid dit ook ziet en meeneemt in het bepalen van het nieuwe nulpunt’, benadrukt Johan die wel vertrouwen heeft in een vervolg op deze voorverkenningsfase. ‘We willen allemaal verder ontwikkelen, al moeten we waarschijnlijk nog wel geduld hebben. Ik ben blij dat we met elkaar dit initiatief hebben genomen. Want alleen ga je misschien sneller, maar samen kom je verder. Door samen te werken en te zoeken naar de gezamenlijke belangen, worden we door de provincie, het waterschap en andere organisaties serieuzer genomen.’