Door: Heidi Mensink

Toch is dit niet van zelfsprekend, want een leefbaar platteland vraagt achter de schermen structureel om planvorming, samenwerking en daadkracht. Dat ervaren wij zo bij Stimuland, maar ik zie het ook terug in mijn raadswerk voor de gemeente Hardenberg. Onze leefomgeving houdt niet op bij de grens van een gemeente, waterschap of provincie en daarom is het interessant om gebiedsgericht te kijken hoe inwoners prettig(er) kunnen blijven wonen, werken en leven.

Omgevingswet

In januari 2021 treedt in Nederland de Omgevingswet in werking. Het Rijk, provincies en gemeenten stellen ieder een omgevingsvisie op: een strategisch plan voor de lange termijn voor de gehele fysieke leefomgeving. Hierbij gaat het om thema’s die van invloed zijn op onze leefomgeving met samenhang tussen o.a. ruimte, water, milieu, natuur, landschap, verkeer en vervoer, infrastructuur en cultureel erfgoed. Een onderdeel uit deze wetswijziging is dat participatie een belangrijke rol gaat spelen bij het formuleren van de omgevingsvisie. Inwoners hebben daarbij veel invloed, vooral door gezamenlijk met een goed plan te komen. Bij voorkeur integraal en op maat. Te denken valt aan combinaties van ‘voldoende voorzieningen in de buurt’ en ‘kwaliteiten van de ruimte om ons heen’ maar ook ruimte voor (agrarisch) ondernemerschap. Zo is ‘leefbaarheid’ niet langer een containerbegrip maar veel meer een verzamelwoord voor kwaliteitskenmerken van de eigen woonomgeving. En dat biedt kansen!

Inclusieve samenleving

Bij planvorming voor dorpen, kernen en gebieden gaat het in essentie ook om de sociale infrastructuur. Na zo’n 10 jaar werkervaring binnen maatschappelijk vastgoed, ben ik nog vaak verrast over de kracht van de open verbinding die een dorpshuis, kulturhus of ander multifuncionele plek biedt. Jong, oud, sociaal zwak of juist sterk, ondernemend of hulpbehoevend, creatief of zakelijk: inwoners vinden elkaar daar op een ontspannen manier. Met veelal mooie vormen van kruisbestuiving als gevolg: innovatieve leer-werkplekken van jongeren en ondernemers, een taalcafé waarbij inwoners nieuwe Nederlanders de taal leren en daarbij verrijkt worden door de inspiratie uit andere culturen. En een kleurrijk verenigingsleven dat vele talenten versterkt en ontmoetingen tussen alle lagen van de bevolking tot stand brengt. Als iets bijdraagt aan een inclusieve samenleving, dan is het wel maatschappelijk vastgoed. Het voorkómt ook veel leed, doordat mensen eerder naar elkaar omkijken. Des te belangrijk is het om maatschappelijk vastgoed in de brede context van dorpsontwikkeling een stevige positie te blijven geven.

Prachtkans

De provincie wil 3,75 miljoen investeren in de leefbaarheid van het platteland. Deze regeling biedt prachtkansen om de eigen leefomgeving samen met anderen te ontwerpen. Er verandert veel in de maatschappij: o.a. samenstelling van gezinnen, vormen van opleiding en werk, innovatie in de zorg, ontwikkelingen in natuurbeleid of bereikbaarheid. Dit geeft naast onzekerheid over de toekomst vooral kansen om jongeren en gezinnen woon- en leefgenot te bieden en ouderen waardig en zelfstandig oud te laten worden in de eigen woonplaats. En ondernemers, waaronder de agrarische sector, die ruimte te geven die noodzakelijk is om ook de plattelandseconomie duurzaam invulling te geven. Maar dat vraagt wél om een alerte en proactieve houding van inwoners die de toekomst van hun dorp, kern en leefomgeving belangrijk vinden. Zij hebben veel invloed, vooral door gezamenlijk met een goed plan te komen. De provincie beschrijft dit in de aankondiging van de regeling als volgt: “Door slim te netwerken komen mensen bij de kennis, de contacten, de middelen en de inspiratie om weer zelf te gaan organiseren. Dat initiatief en zelforganiserend vermogen van inwoners is de kracht van het platteland en de sleutel voor succes. De subsidieregeling Leefbaar Platteland is alleen een duwtje in de rug.”

Wat Stimuland betreft een prachtkans die alleen nog maar verzilverd hoeft te worden door kenbaar te maken dat je ermee aan de slag wilt!

Meer weten over deze regeling? Kijk dan hier of neem vrijblijvend contact op met Stimuland.