Interview: Gedeputeerde Johan Hamster

20 juni 2023

Johan Hamster is gedeputeerde bij de provincie Groningen, waar hij onder andere verantwoordelijk is voor landbouw & visserij en natuur & landschap. Een uitdagende portefeuille, want er is veel gaande op het platteland. Maar volgens Johan ook een mooie portefeuille omdat je impact kunt hebben en kunt proberen het goede te doen voor de inwoners. Belangrijke uitdaging voor de komende tijd is het gebiedsproces transitie landelijk gebied, om te bepalen hoe de provincie Groningen de doelen uit het NPLG gaat halen. We vragen Johan naar de aanpak van de provincie Groningen en wat de stand van zaken is.

Wat is er tot nu toe gedaan?

‘Om het gebiedsproces behapbaar te houden hebben we onze provincie opgedeeld in zeven deelgebieden. Want de kwaliteit van natuur, water en bodem verschilt per gebied en daarom zal ook de aanpak per gebied verschillen’, legt Johan uit. ‘Om per gebied te bepalen wat de opgaven en mogelijke oplossingsrichtingen zijn, proberen we alle belanghebbenden hiervoor aan tafel te krijgen. Denk hierbij aan deskundigen op het gebied van natuurherstel, landbouw, water en klimaat, aan belangenorganisaties uit de agrarische sector en de natuursector en aan waterschappen en gemeenten. Verder organiseren we inloopavonden in de zeven deelgebieden, voor iedereen die zich wil laten informeren over het gebiedsproces, de opgaven in het eigen deelgebied en de mogelijke oplossingsrichtingen.’

Hoe ziet het vervolg eruit?

Dit brede gebiedsproces moet leiden tot een gebiedsplan dat begin 2024 klaar moet zijn. Ondertussen ligt er de deadline om 1 juli 2023 een concept van de plannen voor het landelijk gebied in te dienen bij het kabinet. ‘Wij hebben hiervoor een ‘stand-van-zaken-document’ opgesteld. Hierin staat waar we nu staan, wat de opgaven in de zeven deelgebieden zijn en wat mogelijke oplossingsrichtingen zouden kunnen zijn. Daarbij wil ik benadrukken dat dit mógelijke oplossingen zijn. Deze liggen dus nog niet vast en we staan ook open voor betere of andere oplossingen’, benadrukt Johan met klem. ‘Het opleveren van dit document op 1 juli maakt dit proces lastig. Want nu staan er dingen in een document, waarvan nog niet zeker is dat dit het wordt, maar waar mensen toch al gauw conclusies aan verbinden. Liever was ik eerst rustig verder aan de slag gegaan in de gebieden’, klinkt het enigszins gelaten.

'In gebiedsprocessen schuilt het ‘gevaar’ dat de focus te veel komt te liggen op de technische, financiële en juridische kant van het verhaal.'

Ruimte voor inspraak en initiatieven van onderop

In gebiedsprocessen schuilt het ‘gevaar’ dat de focus te veel komt te liggen op de technische, financiële en juridische kant van het verhaal. Biedt de provincie Groningen in haar aanpak ook ruimte voor inspraak van inwoners en initiatieven van onderop? ‘Jazeker!’, reageert Johan direct, ‘dat is absoluut het idee van ons hele gebiedsproces. Daarom organiseren we de inloopavonden zodat inwoners zich kunnen laten informeren en mee kunnen denken over het eigen gebied. De eerste drie avonden zijn al geweest en we zijn blij met de goede opkomst en dat de thema’s in een goede sfeer zijn besproken. Daarnaast zijn bijvoorbeeld de dertien agrarische ondernemers in het deelgebied Gorecht bezocht, om ze te informeren over het proces’, vertelt Johan zichtbaar blij me dit initiatief. ‘En natuurlijk staan we er ook voor open als inwoners en boeren zelf oplossingen bedenken voor de opgaven die er liggen. Daarvan hebben we al een mooi voorbeeld in het gebied rondom het Lauwersmeer. Daar bedachten natuurvertegenwoordigers samen met agrarische vertegenwoordigers een plan voor een zoet-zoutwaterovergang, die goed is voor de natuur en waarbij de agrarische gronden niet te zout worden.’

Leefbaarheid en de menselijke maat

In het NPLG wordt vooral gesproken over technische oplossingen voor gezonde natuur, schoon water en schone lucht. Als Stimuland missen we in de aanpak van het NPLG, aandacht voor leefbaarheid en de menselijke maat. Hoe wordt daar in de provincie Groningen naar gekeken? ‘We beperken ons niet tot de landelijke en Europese vraagstellingen, maar kijken ook of we deze kunnen verbinden aan andere ruimtelijke opgaves en eigen doelstellingen in Groningen. Denk hierbij aan doelen op het gebied van leefbaarheid, de vrijetijdseconomie en ons open ruimtelijke landschap waar we best trots op zijn’, reageert Johan gedreven. ‘In dit traject vinden we het belangrijk om de keuzes die we maken niet al te technisch te laten zijn. Ze moeten passen binnen de grenzen en de leefbaarheid van het Groninger platteland en we willen ze vooral verbinden aan wat de Groningers belangrijk vinden. Daarnaast bieden we ruimte om werkenderwijs aan de slag te gaan, passend bij Groningen en de Groninger mentaliteit.’