Helaas klapte de onderhandeling voor het landbouwakkoord en door de val van kabinet stagneerden ook de plannen voor het landelijk gebied. Op zo’n moment is het belangrijk om te laten zien hoe het dan wel kan. Door transities behapbaar en overzichtelijk te maken, dus door het grote kleiner te maken. Daarmee kunnen we schrik wegnemen en polarisatie voorkomen.

Brugfunctie beleid en praktijk

We zijn blij dat Stimuland door haar opdrachtgevers, provincies en gemeenten op het platteland, wordt gezien als een belangrijke kennispartner voor het platteland. We zijn geworteld op het platteland, we weten wat er speelt, spreken de taal en we hebben verstand van plattelandsontwikkeling. Zo werden we in 2023 bijvoorbeeld door de K80, een collectief van kleine gemeenten, gevraagd om de portefeuillehouder landelijk gebied in het dagelijks bestuur beleidsmatig te ondersteunen. En sinds begin 2023 vervullen we de rol van Kwartiermaker Netwerk Platteland in opdracht van de Regieorganisatie GLB. Wij worden hiervoor specifiek gevraagd omdat wij sterk zijn in het vervullen van een brugfunctie tussen beleid en praktijk naar de bewoners en agrarische ondernemers op het platteland.

Kleine stapjes voorwaarts

Alle grote uitdagingen van deze tijd zoals klimaatverandering, bodem, water en biodiversiteit komen samen op het boerenerf. In deze tijd van veranderingen en onzekerheid kan het voor boeren lastig zijn om alle ontwikkelingen te overzien en keuzes te maken die passen bij het bedrijf, de omgeving en bij de boer zelf. Menig boer heeft daardoor zorgen over de toekomst van zijn of haar boerenbedrijf, zowel op korte als lange termijn. Daarom werd er lang uitgekeken naar het Landbouwakkoord dat er uiteindelijk niet kwam. Ondanks het feit dat het broodnodige perspectief er nog steeds niet is, willen wij laten zien dat je toch kleine stapjes voorwaarts kunt zetten. Zo werken wij samen met de boeren in boerengroepen, praktijknetwerken of als erfcoach aan de keukentafel, aan een landbouw die zowel in ecologisch, economisch als in sociaal opzicht toekomstbestendig is. Door deze manier van werken maken we de grote transities van deze tijd behapbaar en overzichtelijk en krijgen we de boeren in ieder geval mee en blijven ze niet in de weerstand staan.

Menselijke maat centraal

Met de val van het kabinet kwamen ook het NPLG en provinciale gebiedsplannen grotendeels tot stilstand in afwachting van de plannen waarmee het nieuwe kabinet gaat komen. Het geld dat hiervoor gereserveerd was, staat ook op de tocht en dat vind ik zorgelijk. Want deze middelen zijn nodig om (koploper)projecten door te laten gaan en een maatwerkaanpak per gebied te ontwikkelen, samen met de bewoners. Deze zaken kosten tijd en gezien alle opgaven die er liggen, kan het platteland niet langer wachten.

Daarom kijken we met een goed gevoel terug op de bijdragen die Stimuland het afgelopen jaar heeft kunnen leveren in verschillende projecten en processen. Zo hebben we in de gebiedsaanpak Garderen, Elspeet, Uddel en Speuld contact gelegd met boeren waar nog geen contact mee was. Verder is het gebied Genne, Holten, Haerst, De Ruiten in beeld voor grootschalige opwekking van zon- en windenergie. Ondanks het feit dat dit een zeer complex (gebieds)proces was, zijn we wel in staat geweest om belangen te overbruggen, de zorgen van mensen te adresseren en initiatieven te verbinden. Dit kenmerkt onze manier van werken, van onderop met de menselijke maat centraal.

Handelingsperspectief

Kortom het was weer een dynamisch jaar en we kijken positief terug op de bijdrage die Stimuland heeft kunnen leveren. Ook vind ik het positief om te merken dat de landbouw en het platteland steeds meer wordt gezien en dat geprobeerd wordt om met perspectieven en plannen te komen. Maar het resultaat is nog steeds onvoldoende door het ontbreken van een landbouwakkoord en het ook nog maar de vraag is of de provinciale gebiedsplannen doorgang kunnen vinden. Aan ons in deze roerige tijd dus de taak om vanuit onze bottom-up aanpak te blijven werken aan een transitiepad dat behapbaar, voor iedereen toegankelijk en overzichtelijk is, met daarbij ook het nodige handelingsperspectief.