‘Groeiende waardering voor plantaardig eiwit, voor én van onze eigen bodem’

‘De lupineboon is een soort superfood met een hoge voedingswaarde. Vooral het relatief hoge eiwit- en vezelgehalte maakt het een zeer geschikte nutriëntbron voor herstellende patiënten in zorginstellingen en ziekenhuizen’, vertelt Marieke enthousiast. Met Lekker Lupine is zij één van de praktijknetwerken dat onderdeel is van het Versnellingsprogramma Eiwitteelt Overijssel.

Marieke, hoe is Lekker Lupine ontstaan?

‘Lekker Lupine zijn we vijf jaar geleden gestart vanuit de Rabobank Food Forward Challenge. Hier ontmoette ik André Jurrius, teler van Ekoboerderij de Lingehof. Ik werd geïnspireerd om mee te werken aan het zichtbaarder maken van de waarde van lupine voor de bodem, biodiversiteit en ons bord. Met mijn ervaring in de marketingbranche zag ik kansen hoe ik Lekker Lupine en het verhaal van plantaardige eiwitteelt zichtbaarder kon maken en verbindingen tussen partijen kon aanjagen. Daarom hebben André en ik samen Lekker Lupine opgericht.’

Wat is jullie missie als Lekker Lupine?

‘Onze missie is het terugbrengen van lupine op de Nederlandse akkers en op ieders bord. Hierin faciliteren wij de verbinding tussen telers, verwerkers, afnemers en consumenten van lupine. Wij zetten ons in voor de stimulering van plantaardige eiwitteelt voor humane consumptie en het creëren van een rendabele markt hiervoor.’

Waar staan jullie nu, vijf jaar na de oprichting van Lekker Lupine?

‘Na veel pilots en een groeiend praktijknetwerk aan telers achter ons, zijn onze producten – zoals de lupine spread op de markt – en hopelijk binnenkort ook te vinden in de maaltijden van ziekenhuispatiënten door heel Nederland. Via het landelijk programma ‘Goede Zorg Proef Je’, een programma voor betere voeding in de zorg, hebben we met Huuskes en een tiental ziekenhuizen onze spreads getest in ziekenhuismaaltijden. Deze nieuwe vorm van verbinding en samenwerking is hoopgevend. Voor het verwaarden van de plantaardige eiwitteelt hebben we namelijk de hele keten nodig, van telerverwerker en afnemer, tot aan de consument.’

Wat is de geschiedenis van de lupineteelt in Nederland?

‘Lupine wordt al sinds de oudheid gegeten in bijvoorbeeld Egypte en de Andes. Een paar honderd jaar geleden werd deze peulvrucht geïntroduceerd in Nederland. De oneetbare variant van lupine werd ingezet als bodemverbeteraar. Kleine, gemengde agrarische bedrijven maakten plaats voor grote, gespecialiseerde bedrijven waar monoteelt de norm werd. Hiermee verdween ook lupine uit het bouwplan.’

Wat maakt lupine interessant voor menselijke consumptie?

‘De lupineboon is een soort superfood. Het is hoog in voedingswaarde met vooral een relatief hoog eiwit- en vezelgehalte. Al lopen de associaties die peulvruchten oproepen uiteen. Bij sommige roept het positieve herinneringen op aan traditionele gerechten van een oudere generatie. Bij anderen roept het associaties op van naoorlogs eten voor armelui. Saai in smaak, maar vullend. Dat beeld klopt in deze tijd helemaal niet meer.’

Wat kun je als consument met lupine?

‘Lupine kun je smaakvol, interessant en veelzijdig klaarmaken. Je moet wel leren hoe je met lupine kunt koken. Hiervoor is veel inspiratie te halen uit de wereldwijde keuken. Van Indiase curries tot Mexicaanse stoofgerechten. De veelzijdigheid van lupine komt tot uiting in de producten van Lekker Lupine zoals spreads voor broodbeleg, lupinepasta, eiwitrijk brood en ook de traditionele lupineconserven.’

Als Lekker Lupine werken jullie aan de hele keten. Hoe loopt de samenwerking met de afnemers?

‘In onze samenwerking willen we graag zo optimaal mogelijk aansluiten op de afnemer, op een manier die nog wel werkbaar is voor telers en verwerkers. Zo hebben wij talloze pilots uitgevoerd om voor Huuskes een geschikt lupineproduct te ontwikkelen. Na deze pilots, feedback en enquêtes hebben wij nu een lupinespread ontwikkeld die goed aansluit op de wensen van de afnemer.’

Waarin wil je nog optimaliseren als het gaat om de samenwerking met jullie afnemers?

‘Het verpakkingsgebruik. Nu hanteren ziekenhuizen eenpersoonsverpakkingen, maar wij hebben enkel 170 grams en 350 grams verpakkingen. Ons streven is om minder plastic en verpakkingsmateriaal te gebruiken. Maar dit staat haaks op de norm van eenpersoonsverpakkingen in het ziekenhuis. Hierin zijn we nog aan het onderzoeken hoe we met minder verpakkingsmateriaal toch een product voor de zorg kunnen produceren.’

Welke uitdagingen kom je nog meer tegen bij het leveren van voedingsmiddelen aan de zorg?

‘Ziekenhuizen hanteren het voedselkader van het Voedingscentrum. Die sluit niet optimaal aan op de spread van Lekker Lupine. Hoewel de spread een puur, onbewerkt product is van lupine, koolzaadolie en een beetje zout, valt deze voor het Voedingscentrum automatisch in de categorie gecombineerd product. Ziekenhuizen zijn huiverig om producten uit deze categorie te gebruiken, deze zien zij als minderwaardig en vergelijkbaar met een bewerkt product. In de werving van nieuwe afnemers voor zorgmaaltijden blijft dit voedselkader dus nog een drempel.’

Hoe loopt de samenwerking in de rest van de keten?

‘Onze missie om een robuust netwerk aan telers, verwerkers, afnemers en consumenten van lupine te creëren is geen sprint maar een marathon. Samen zijn we de keten voor plantaardige eiwitteelt aan het ontwikkelen en versnellen, maar ook voor versnelling heb je een lange adem nodig. Dat doen we stap voor stap met elkaar. Samenwerken met andere ondernemingen voor een programma zoals Goede Zorg Proef Je is een mijlpaal voor Lekker Lupine. Hier hopen wij in de toekomst steeds meer van te kunnen doen.’

Hoe zie jij de toekomst van lupine in Nederland?

‘Met ons groeiende lupinenetwerk komt er ook een groeiende waardering voor de teelt en consumptie van plantaardig eiwit, voor én van onze eigen bodem. Het laat zien dat het mogelijk is om met elkaar een duurzaam en robuust voedselsysteem te bouwen. Een voedselsysteem dat ook nog eens lekker is.’