Leanne in haar werk als beleidsmedewerker bij de Provincie Drenthe en haar vrijwilligerswerk als voorzitter van JongRES Groningen, een organisatie die de stem van jongeren wil laten klinken in de Regionale Energiestrategieën (RES). Teun als raadslid Gezond Verstand bij de gemeente Goirle (Brabant), dierverzorger bij een melkveebedrijf en student Milieukunde. Hoe kijken zij vanuit hun verschillende netwerken aan tegen jongerenparticipatie in het landelijk gebied?

Wij zijn benieuwd, wat doen jullie allemaal op het gebied van klimaat?

Leanne: ‘Van alles. Zowel op grotere schaal in mijn werk en vrijwilligerswerk, als in mijn dagelijks leven. Ik ben vegetariër en reis met de trein, ook als ik op vakantie verder weg ga. Kijk wat je zelf kunt doen. Daar begint het voor mij mee.’ Teun vult aan: ‘Zo is het voor mij ook. Een betere wereld begint op kleine schaal, in je eigen omgeving. Zo ga ik thuis bijvoorbeeld het gesprek aan waarom het gras misschien niet altijd strak gemaaid hoeft te worden. Maar met alle uitdagingen die er liggen rondom landbouw en voedselvoorziening, ga je het in je eentje ook niet redden. Daarom zet ik me ook in op een grotere schaal, bij de gemeente. Daar gaat het over bermen maaien en waterberging, maar het principe is hetzelfde: we moeten samen kijken naar wat we (te veel) onder druk zetten en wat we kunnen verbeteren.’

Waar lopen jullie op die ‘grotere schaal’ tegenaan?  

Leanne: ‘JongRES zet zich in voor jongerenparticipatie. Wij vertegenwoordigen niet ‘dé mening van jongeren’ maar willen juist stimuleren dat bij elk project lokale jongeren worden betrokken. Soms merk ik dat jongerenparticipatie door bestuurders vooral als een vinkje wordt beschouwd. Actief aan de slag gaan met de input van jongeren lijkt soms nog een brug te ver.’ Teun herkent dit en voegt toe: ‘Conflicterende perspectieven zijn soms ook een uitdaging. Zoals bijvoorbeeld biodiversiteit en openbare ruimte. Kies je als gemeente om het te laten groeien en robuust te maken, dan hangen er binnen een week 10 mensen aan de telefoon, dat het een bende is in het plantsoen. Je wil iedereens mening aanhoren maar wilt tegelijkertijd ook niet stil blijven staan. Je wil beweging creëren.’

Hoe gaan jullie met die barrières om?

Teun: ‘Bij conflicterende belangen denk ik dat je als overheid duidelijk uit moet leggen wáárom je bepaalde dingen zo aanpakt. Zet educatie actief in. En ik houd er ook van om mensen een spiegel voor te houden. Ook kom ik op mijn opleiding milieukunde soms beelden tegen over landbouw die niet kloppen: daar confronteer ik docenten en klasgenoten mee. Met een eenzijdig beeld kom je niet verder. Andersom zie ik in de landbouw verbeteringen en ben ik niet bang om te zeggen: ‘Je doel is toch een leefbare wereld? Kijk naar de bodem. Hoe komen we samen op een betere plek?.’ ‘Het blijven aangaan van die gesprekken is een must’ bevestigt Leanne. ‘Ik motiveer bestuurders om jongeren te betrekken door te laten zien welke kracht zij hebben. Zij kunnen out of the box denken, hebben rijke ideeën, vaak buiten het systeem dat anderen misschien als vanzelfsprekendheid beschouwen. Maar je moet er als bestuurder wel voor open staan en er moeite voor doen. Bijvoorbeeld door procedures voor inspraak laagdrempeliger te maken. Voor jongeren is het ambtelijk apparaat vaak niet te behappen, dat is zonde.’ ‘Niet moeilijk doen, om het moeilijk doen’ vat Teun samen.

Wat willen jullie jongeren in het landelijk gebied meegeven?

Leanne: ‘De realiteit is, dat jongeren die op het platteland wonen in hun fysieke leefomgeving de impact van de energietransitie enorm zullen zien. Ze mogen beseffen dat het ónze leefomgeving is en we dus recht hebben op inspraak. Veel jongeren maken zich druk en zouden zich in willen zetten, maar weten niet hoe. Ga dan tóch naar die lokale inloopavond. Ga staan voor wat je wil.’ Teun concludeert hetzelfde: ‘Er is inderdaad een bulk aan jongeren die wel veel vindt maar niet komt. Verenig je, met meer is het altijd makkelijker. En wees niet bang om anders te durven denken. Stel jezelf en anderen in je omgeving vragen. Groen en strak, is dat onze toekomst? Wat is er nog meer mogelijk? Als je niet wil dat er over je geregeerd wordt, is het echt aan jou. Steek je handen uit de mouwen, al begin je klein!’

Wat kunnen wij voor jou betekenen?

Stimuland heeft veel ervaring in het ondersteunen en activeren van jongeren en (vrijwillige) jongerenorganisaties zoals Plattelands Jongeren Gelderland (PJG), Gelders Agrarisch Jongeren Kontakt (GAJK) en Overijssel Agrarisch Jongeren Kontakt (OAJK). Ook voeren wij verschillende projecten uit waarin jongerenparticipatie en het enthousiasmeren van jongeren voor vrijwilligerswerk, centraal staan zoals The Battle of the Generations en Young Leader. Wil je weten wat wij voor jou als jongere in relatie tot klimaat kunnen betekenen, neem dan contact op met Stimulander èn jongere Liset Bakker via 06 13 48 86 87 of lbakker@stimuland.nl.