Haarlese boeren aan de slag met toekomstbestendige landbouw - Stimuland

Haarlese boeren aan de slag met toekomstbestendige landbouw

‘We maakten ons zorgen! Over hoe het gebiedsproces in Boetelerveld was gegaan en over de verkenning naar een Nationaal Park Sallandse Heuvelrug & Twents Reggedal. We werden als agrariërs niet meegenomen in de plannen en er werd vooral óver ons en niet mét ons gesproken.’ Dat was volgens Jolanda Kieftenbeld en Ida Besten, van de initiatiefgroep Noaboerschap Haarle, de aanleiding voor de Haarlese boeren om zelf de regie te pakken en samen een eigen toekomstvisie te vormen.

De gemeente Hellendoorn, die eigenlijk zelf een pilot in het gebied wilde starten, gaf de regie hiervoor over aan de boeren en faciliteerde het project. De Stimulanders Jan ten Tije en Diane Stap ondersteunden de boeren bij dit traject.

 

Zorgvuldige aanpak

Met Ida, Jolanda, Diane en Jan blikken we terug op het verloop van dit project tot nu toe. Als rode draad door het gesprek loopt de enorme gedrevenheid en de zorgvuldige aanpak van Ida en Jolanda. Vanaf het allereerste begin deden ze er alles aan om alle boeren te informeren, te horen en ze aangehaakt te krijgen. Daarnaast namen ze ook het Plaatselijk Belang mee in hun plannen en ideeën. ‘Het was fijn dat we zowel van de boeren als van het Plaatselijk Belang de bevestiging en medewerking kregen om ons hard te maken voor eigen regie in ons gebied’, herinneren Ida en Jolanda zich. Daarop spraken ze in tijdens een raadsvergadering over een pilot voor een gebiedsproces in hun gebied, door de gemeente Hellendoorn. ‘Want we zagen al aankomen dat we daarin weer niet de regie zouden krijgen. Na die raadsvergadering hadden we niet het idee dat we iets bereikt hadden, tot we de volgende ochtend een telefoontje van de gemeente kregen dat we ons gebiedsproces in eigen regie mochten voeren’, herinnert Jolanda zich nog steeds een beetje verbaasd.

 

Toekomstperspectief voor iedere boer

‘Met dit telefoontje ontstond het besef en ook de energie: nu moeten we het ook écht gaan doen en we moeten het goed doen’, benadrukt Ida lachend. Ze organiseerden bijeenkomsten met de (jonge) boeren waarin vragen werden gesteld, zorgen werden gedeeld, maar waarin vooral ook veel kansen werden gezien. ‘Dat gaf ons veel hoop en ook positieve energie om door te gaan’, herinnert Jolanda zich en enthousiast vertelt ze verder. ‘Vooral met die kansen zijn we in kleinere groepjes aan de slag gegaan om te kijken wat er voor nodig is om dat in 2035 te bereiken.’ De uitkomsten uit deze sessies werden samengevat in een concept toekomstvisie, die weer zorgvuldig werd besproken met de betrokken boeren. Zo ontstond het uiteindelijke visiedocument [link visiedocument] en er is aanvullend ook nog een mooie video gemaakt. Kort samengevat is de belangrijkste boodschap volgens Ida en Jolanda dat er voor iedere boer voldoende toekomstperspectief moet zijn om boer in het gebied te blijven, op de manier die bij hem of haar past. Verder moeten boeren die willen stoppen, ook op een manier kunnen stoppen die bij ze past.

 

Samenwerken vanuit vertrouwen

Hoewel uit het hele gesprek de daadkracht en voortvarendheid van Ida en Jolanda blijkt, vroegen ze toch ondersteuning van Stimuland. Waarom? ‘Hoe pakken we dit project aan? Hoe krijgen we boven tafel wat er speelt en wat de zorgen zijn? En hoe zetten we onze visie goed en gestructureerd op papier, in de taal die aansluit bij de beleidsmakers? Dat waren onze eerste vragen en daarvoor zochten we een onafhankelijke partij. We hebben met meerdere organisaties gesprekken gehad en kozen voor Stimuland omdat Jan en Diane ons écht het gevoel gaven dat we zelf de regie zouden houden’, legt Jolanda uit. ‘Toch werd de keus niet over één nacht ijs gemaakt’, vult Ida aan. ‘We hebben ook écht kritische vragen gesteld over het belang en de onafhankelijkheid van Stimuland.’ Jan en Diane knikken instemmend en kunnen zich dat nog goed herinneren. ‘Dat was juist heel goed’, reageert Jan. ‘Want we werken vooral samen vanuit vertrouwen en het zoeken naar de gemeenschappelijkheid.’

 

Aandacht voor relatie boeren en burgers

Ida herkent wat Jan noemt en reageert: ‘Ik vind het heel mooi hoe jullie je ondergeschikt weten te maken aan de regie van de boeren. Daardoor kregen we gaandeweg steeds meer de bevestiging dat Stimuland er echt voor óns is. Bovendien is het fijn dat jullie veel ervaring hebben met soortgelijke initiatieven, zoals in Wierden en in het Dal van Mosbeek.’ Diane knikt instemmend: ‘Mede daardoor kunnen we een klankbord en sparringpartner zijn die soms net even wat andere vragen stelt of met een andere blik naar zaken kijkt.’ Zo waren het ook Jan en Diane die adviseerden om in het proces ook te denken aan de relatie tussen de boeren en de burgers. Daarom werd de toekomstvisie ook gedeeld met de inwoners van Haarle. Ida en Jolanda kijken hier positief op terug. ‘Het werd goed ontvangen en we kregen zelfs veel hulp aangeboden van de inwoners.’

 

Verder werken in gezamenlijkheid

De toekomstvisie staat op papier, hoe gaat het vanaf hier nu verder? ‘De eerste stappen die we nu willen zetten zijn het maken van een gebiedsanalyse en het doen van onderzoek naar de sociaaleconomische impact in Haarle. En ook hiervoor geldt dat we blijven werken vanuit de gezamenlijkheid’, benadrukken Ida en Jolanda.