Het is een geweldig kans om samen een fijne ontmoetingsplek in de wijk te creëren. Maar hoe zorg je ervoor dat zowel de moestuin als de boomgaard ook daadwerkelijk ontwikkeld en op een goede manier beheerd worden? Daarvoor vroeg de gemeente Kampen aan Stimuland om dit project te begeleiden. Jan ten Tije en Giny Hoogeslag begeleiden dit project en zij vertellen meer over de aanpak.

Bewoners zorgvuldig bij project betrekken
‘Je kunt natuurlijk ‘gewoon’ een paar enthousiaste bewoners aanwijzen om de dingen te gaan regelen. Maar dat doen we bewust niet, want dat gaat niet werken’, steekt Jan van wal. ‘We vinden het belangrijk om de bewoners zorgvuldig bij het project te betrekken, zodat het gaat voelen als hun eigen project, waar ze hun eigen gezamenlijke beslissing over nemen.’ Dat klinkt heel goed maar hoe werkt zo’n proces in de praktijk? ‘Dat begon met een eerste bijeenkomst die vooral in het teken stond van kennismaking’, reageert Giny. ‘Het werd een leuke avond waarin de (aspirant) bewoners van de wijk uitgebreid met elkaar kennismaakten en hun verwachtingen ten aanzien van de moestuin en boomgaard uitspraken.’

Samen fruitbomen uitzoeken
Voor het ontwikkelen van de boomgaard, van ongeveer 1.500 m², ontwierp een landschapsarchitect twee varianten. Daarnaast schakelde Jan een pomoloog in, die de bewoners meer vertelde over de verschillende soorten fruitbomen. Op basis van deze informatie kozen de bewoners voor hoogstam fruitbomen en oude rassen voor hun boomgaard. ‘En zo gingen Giny en ik op een zaterdag met een groep bewoners naar een ervaren kweker om fruitbomen uit te zoeken. Samen kozen ze 15 fruitbomen uit, inclusief 2 walnotensoorten, die we mooi voor de kerst nog kunnen planten’, vertelt Jan tevreden. ‘Van het planten maken we natuurlijk een bijzonder moment met de bewoners en de kinderen.’

Keuzes maken voor de moestuin
Voor het ontwikkelen van de moestuin, van maar liefst 2.500 m², moesten er andere keuzes gemaakt worden. Wordt het één gemeenschappelijke tuin of krijgt iedere bewoner een eigen stukje? En hoe organiseren we het beheer en onderhoud op een goede manier? ‘Jan en ik bezochten 3 tuinen met verschillende beheersvormen we vroegen de bewoners naar hun ervaringen en ook om tips voor de moestuin in De Terpen. Daarvan maakten we een filmpje dat we deelden met de bewoners’, vertelt Giny gedreven. In een bijeenkomst op 15 september 2022 werden de voor- en nadelen met de bewoners besproken en op basis daarvan kozen zij voor een vereniging als beheersorganisatie. In vervolg hierop gaan de bewoners samen bepalen welke afspraken ze met de gemeente en met elkaar willen maken en vastleggen. Deze vormen de basis voor de op te richten vereniging.

Zorgvuldige afstemming met bewoners en gemeente
‘Om ervoor te zorgen dat de bewoners hun keuzes weloverwogen maken en elkaar leren vertrouwen, bieden wij begeleiding, delen we onze kennis en investeren we in gesprekken en activiteiten. Op basis daarvan kunnen ze een stabiele vereniging oprichten die bij de groep en de situatie past. Ondertussen houden wij ook de gemeente op de hoogte van de ontwikkelingen zodat beide partijen weten wat er speelt. Het is een kwestie van klein beginnen, jaarlijks evalueren en bijstellen en op basis van voortschrijdend inzicht samen verder opbouwen’, benadrukt Jan.