Opinie: Houd platteland leefbaar

In de gespannen onderhandelingen over het Landbouwakkoord betwisten de partijen de technische, financiële en juridische kant van het verhaal. De leefbaarheid van het platteland raakt in dit geweld ondergesneeuwd en daar zal het veel meer over moeten gaan, stelt Ingrid Jansen.

Noordhollands Dagblad, Haarlems Dagblad, Leidsch Dagblad, de Gooi en Eemlander
1 april 2023

Sinds december vorig jaar onderhandelt de minister Adema van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) met de sectorpartijen over een Landbouwakkoord. In de opzet en de gesprekken ontbreekt het belang van, en de urgentie voor leefbaarheidsopgaven op het platteland. De focus ligt te veel op de technische, financiële en juridische kant. Daarom roepen wij op om leefbaarheid een aparte plek te geven in het Landbouw akkoord en hier een apart thema v an te maken.

Een belangrijke aanbeveling uit het Rapport Remkes ’Wat wel kan’ was het komen tot een concreet toekomstplan, via een Landbouwakkoord, samen met de sector. Minister Adema heeft dit omarmd en is met partijen aan de slag gegaan om te komen tot een toekomstperspectief.

Uitgangspunt is om alle opgaves voor de landbouw op het terrein v an natuur, klimaat en water in een keer aan te pakken, zodat boeren met duidelijkheid, zekerheid en rust een toekomstplan kunnen maken. De overheid, keten en consument moeten ook de boer helpen om duurzamer te produceren.

 

Focus te veel op de technische, financiële en juridische kant

 

Radeloos

Het is positief dat wordt gewerkt aan een langjarig toekomstperspectief voor de sector, want dat is wat nu ontbreekt. Menig boerengezin voelt zich machteloos en radeloos door alles wat op hen afkomt terwijl een meerjarig verdienperspectief ontbreekt.

De onderhandelingen in het Landbouwakkoord naderen hun hoogtepunt. Agractie trok zich een week geleden terug uit de onderhandelingen. De boerenbelangenorganisatie wil dat het ’grootschalig aanwijzen van gronden met beperkingen’ van tafel gaat. Deze gronden worden ook wel ’landschapsgrond’ genoemd: een tussenvorm van natuur en landbouwgrond.

Eerder verliet de Dutch Dairy Board (DDB) per direct de sectortafel melkvee en kalverhouderij, onder andere vanwege datzelfde punt waardoor straks veel landbouwgrond verloren gaat aan natuur en andere opgaves. De andere partijen, waaronder LTO, blijven vooralsnog wel aan tafel. Het is belangrijk dat niet alleen in gesprek wordt gegaan met lobbyclubs, maar ook met de boeren zelf, want het gaat om hen. Bovendien zijn niet alle boeren lid van een organisatie, dus wie vertegenwoordigt hen?

 

Een breder landbouwakkoord

In het Landbouwakkoord wordt ingezet op zes thema’s: Wetgeving & Financiering, Markt & Keten, Grond & Ruimtelijke Ordening, Innovatie & Borging, Maatschappelijke/ecosysteemdiensten en Kennis & Ontwikkeling. In deze opzet mist het thema Leefbaarheid.

Er moet een Landbouwakkoord komen dat recht doet aan de maatschappelijke wens voor een leefbaar platteland met gezonde boerenbedrijven. Boeren vervullen een cruciale rol in het verenigingsleven en de voorzieningen van dorpen. Als boeren moeten stoppen, zou dit direct een afname van de leefbaarheid in het landelijk gebied betekenen.

Bij deze dus een oproep aan de minister Adema en de sectorpartijen om leefbaarheid een prominente plek te geven in het Landbouwakkoord en hier een apart thema van te maken.

Ingrid Jansen Directeur bestuurder van Stichting Stimuland dat zich inzet voor een vitaal platteland in Nederland